Adviescentrum Migratie slaat brug naar jeugdwerk

Vanuit de projectoproep Sociale Integratie is een belangrijke impuls gegeven aan het Masterplan diversiteit in/en het jeugdwerk. Zestien projecten zijn goedgekeurd. Ook CAW Antwerpen diende een project in. Dit project slaat de brug tussen jeugdwerk en welzijn, tussen niet begeleide vluchtelingenjongeren en Antwerpse leeftijdsgenoten. Niet-begeleide vluchtelingenjongeren ontdekken de meerwaarde van een zinvolle vrijetijdsbesteding en maken kennis met het vrijetijdsaanbod en het reguliere jeugdwerk in Antwerpen. De jeugdwerkpartners in dit project werken aan drempels binnen hun eigen organisatie, leren van elkaar en gaan op zoek naar samenwerking.

Beeld: Adviescentrum Migratie

Demos sprak met Margot van Look en Joke Antheunissen. Margot coördineert het project. Beiden werken voor CAW Antwerpen. Het CAW is een grote koepelorganisatie van verschillende welzijnsorganisaties in Antwerpen. Het Adviescentrum Migratie is een onderdeel van het CAW, gespecialiseerd in het onthaal van mensen met verblijfsvragen. De Jongerenwerking van het ACM (adviescentrum Migratie) is er voor alleenstaande jongeren tussen de 17 en 21 jaar die gevlucht zijn. Ze werken rond het kantelpunt 18+ want wanneer jongeren 18 jaar oud worden vallen opvang en begeleiding weg en staan ze er vaak alleen voor.  Het aanbod bestaat uit een inloop, individuele begeleiding en verschillende activiteiten.

“Naast het juridisch advies en de psychosociale ondersteuning, organiseren we ook groepsactiviteiten. We streven ernaar de jongeren een plek te bieden waar ze jong kunnen zijn, tot rust kunnen komen en andere jongeren in dezelfde situaties kunnen ontmoeten. Voor ons is het belangrijk dat we hen als jongeren behandelen.” vertelt Joke in een interview met Uit De Marge.

Aanleiding om dit project in te dienen was het afronden van een lopend participatieproject “Vrije tijd in jonge vlucht”. In dit project niet-begeleide vluchtelingenjongeren de meerwaarde van een zinvolle vrijetijdsbesteding en maken kennis met het vrije tijdsaanbod en het reguliere jeugdwerk in Antwerpen. Om de activiteitenwerking verder uit te bouwen en de netwerking rond dit project uit te bouwen is een project ingediend bij de oproep ‘Sociale integratie’.

De brug slaan naar het jeugdwerkaanbod

Naast het verder uitdiepen van het aanbod voor niet-begeleide vluchtelingenjongeren wil het adviescentrum Migratie ook de brug slaan naar en samenwerken met het jeugdwerkaanbod in Antwerpen. “We zien onze activiteiten niet als een aanbod op zich maar idealiter een tussenstap tussen ons en het reguliere jeugdwerk. Maar om die brug te slaan, moet je natuurlijk investeren in partnerschappen met andere organisaties.” Die samenwerking wordt concreet in ontmoeting tussen jongeren uit het jeugdwerk en de jongerenwerking van het adviescentrum Migratie. Met Kras in Antwerpen zijn de jongeren al een paar keer gaan meedoen in het jeugdhuis, in de Ramadan hebben de jongeren samen een Iftar gedaan. “Ze zitten hier om de hoek en er zijn daarna wel wat jongeren die vanzelf dan wel naartoe gingen. Maar niet iedereen voelt zich welkom, want een jeugdhuis wordt vaak geclaimd is door een groep, waarop het dan moeilijk is om aansluiting op te vinden.” Ook met JES was er een ontmoeting over hun Jes hun vormingswerk, hun studio en hun instuif. Bij Stampmedia waren er workshops en zijn er ondertussen ook jongeren die zelf de weg vinden. Het is moeilijker om jongeren de weg te laten vinden naar de Scouts of de Chiro. “De Scouts organiseren in de zomer ook ‘Open Kamp’, voor kwetsbare jongeren. Daar zijn sommige van onze jongeren op aangesloten als jins. Maar het probleem is, Open Kamp’ is leuk voor in de zomer, maar die specifieke manier van werken zie je niet de jaarwerking. De diversiteit binnen de scouts en de Chiro is nog altijd heel laag, waardoor jongeren zich niet direct aangesproken voelen. Toch kunnen we zoeken naar een winwin. Wij zitten hier om de hoek met een redelijke diverse Chiro met een leidingstekort. Wij bereiken jongeren die een animatorcursus achter de rug hebben. Het is nu de moment om de samenwerking op te starten en te kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen.”

Partners leren van elkaar

Partners in dit project kunnen ook leren van elkaars aanpak. Zo blijkt de aanpak van Tumult met hun animatorencursussen aan te slaan bij de jongeren. “Onze jongeren vinden sneller aansluiting bij Tumult. Tumult is geen typische jeugdbeweging, zij werken wel op een flexibelere manier. Zij organiseren in de paasvakantie animatorcursussen. De samenstelling van de groep is bewust de ene helft nieuwkomers en de andere helft niet. Wij mogen ook maar een beperkt aantal jongeren inschrijven. Iedereen start in een nieuwe groep en op die manier vindt die ontmoeting al makkelijker plaats.”

Alle partners in het project vormen samen een stuurgroep. Er is bij de partners veel enthousiasme, ook om dingen op organisatieniveau aan te pakken. “Maar het is moeilijk om hun drempels concreet te maken en daar dan een actiepunt rond te voeren. We hebben nu aan alle organisaties gevraagd om één actiepunt te bedenken dat ze kunnen aanpakken in hun organisatie om nieuwkomers meer aan te trekken, maar dat blijkt moeilijk om concreet te maken.”

Bij het schrijven van het project zijn er bewust twee verschillende niveaus van samenwerking gecreëerd. Een stuurgroep op het niveau van de organisaties met als doel werken aan structurele drempels. En een groep jongeren/ambassadeurs uit de betrokken organisaties die ontmoeting opzetten. Beide groepen worden door de projectmedewerker ondersteund, die meteen ook de draaischijf is voor alle informatie tussen stuurgroep en jongeren ambassadeurs.

Bonding en bridging leidt tot sociale integratie

Enerzijds wordt jeugdwerk in dit project duidelijk als een belangrijke tool tot sociale integratie gezien. De jongeren die adviescentrum Migratie via zijn jongerenwerking bereikt, hebben alles moeten achterlaten in hun thuisland, inclusief hun sociaal netwerk. Door de brug te slaan tussen welzijn en jeugdwerk, zet dit project in op uitbreiding van het sociaal kapitaal van deze jongeren. Dit maakt sociale integratie mogelijk. De achterliggende visie gaat terug op bonding en bridging. Bij bonding gaat het over het ontmoeten van anderen in een gelijkaardige situatie. Het project zet in op ontmoeting van peers door een gecombineerd aanbod van inloop en groepsactiviteiten. Het project wil jongeren een veilige haven bieden om elkaar te vinden en te leren kennen. Bridging gaat dan over de brug slaan naar het bestaande vrijetijdsaanbod, de stad en de samenleving in het algemeen.

Maar er is nog veel werk aan de winkel. “Diversiteit wordt te pas en te onpas gebruikt en eigenlijk in de praktijk verandert er misschien niet zo veel of niet zo snel. En ik denk dat het ook heel moeilijk is om met dit project om echt structurele diversiteit in het leven te roepen. Dit project gaat over ontmoeten. Om duurzame diversiteit in een organisatie te hebben moet een project natuurlijk langer dan een jaar en half en moeten er meer projecten zijn dan tien projecten verspreid over heel Vlaanderen. Als diversiteit echt een doelstelling is, is een jeugddienst de aangewezen partner is om met lokale organisaties samen te roepen en dat te trekken.”