Waarom leesbevordering ertoe doet. Verslag van de conferentie van Iedereen Leest

Op dinsdag 11 februari verzamelden meer dan 500 geïnteresseerden in Gent voor de eerste Iedereen Leest-conferentie ‘Waarom leesbevordering ertoe doet’. Bijna 30 sprekers belichtten vanuit verschillende thema’s en invalshoeken hoe je het leesplezier bij kinderen en jongeren duurzaam kunnen aanwakkeren en warm houden. In het programma was er ook aandacht voor participatief werken met kinderen, jongeren en volwassenen in al hun diversiteit. Ook Demos mocht een toespraak brengen tijdens de workshop 'Taal is meer dan wat woorden achter elkaar, taal kan deuren openen en sluiten.' Het verslag van de studiedag en van onze bijdrage kan je nu ook online nalezen.

En of leesbevordering ertoe doet. Schrijvers, wetenschappers en beleidsmakers kwamen woorden tekort om het belang van leesbevordering te benadrukken. Lezen is onmisbaar om je eigen verhaal te vinden, je geschiedenis te verstaan en je toekomst vorm te geven. De bezorgdheid rond lezen en de verontrustende cijfers zorgen voor een extra urgentie, al weigeren de sprekers in pessimisme te vervallen. De toon is strijdvaardig en gepassioneerd. Maar hoe slagen we erin om iedereen (terug) aan het lezen te krijgen? Dat was de insteek van zes deelsessies. 

Boeken bouwen bruggen

Zowel in de voor- als in de namiddag waren er twee sessies die de aandacht vestigden op lezers in een maatschappelijk kwetsbare positie. In de voormiddag kregen we een stevig onderbouwd pleidooi voor meertaligheid van Christine Hélot, professor emeritus sociolinguïstiek aan de Universiteit van Straatsburg, gevolgd door het aangrijpend verhaal van Marit Törnqvist over de verbindende kracht van boeken. Eén anekdote blijft ons voor altijd bij. Wanneer Törnqvist gaat voorlezen in een containerbibliotheekje op een plek in Iran waar een aardbeving alles had verwoest, vertelt één van de kinderen: "Wij zijn alles kwijt, maar we hebben boeken, dus we hebben alles." Het verslag van deze deelsessie lees je hier.

Ik lees, dus ik participeer

In de namiddag mochten we vanuit Demos de focus leggen op participatie en welzijn, samen met auteur Mustafa Kör en Iedereen Leest medewerker Bart De Nil. Tussen lezen en welzijn legden we misschien geen evidente link. Maar leesbevorderingsactiviteiten kunnen volgens Iedereen Leest wel degelijk een positieve impact hebben op de sociale cohesie en op het welbevinden van mensen. In deze deelsessie was er extra aandacht voor oprechte participatie, voor de kracht van trial and error en voor de soms onverwachte verleiding van taal. Het verslag en onze presentatie kan je hier nalezen.