DOSSIER NETWERKTRAJECT PLATOO INCLUSIEF & inclusief werken in Brusselse Gemeenschapscentra

item_left

item_right

DOSSIER NETWERKTRAJECT PLATOO INCLUSIEF & inclusief werken in Brusselse Gemeenschapscentra

Dossier
Publicaties van Demos

GC De Platoo wil ruimte geven aan iedereen door haar werking en het aanbod inclusief en toegankelijk te maken. Demos coacht De Platoo gedurende 3 jaar om deze doelstelling te bereiken. Dit doen we samen met iedereen die bij het gemeenschapscentrum betrokken is (medewerkers, bestuursleden, buren, partnerorganisaties, deelnemers en bezoekers, ...). Ook alle Brusselse GC's worden betrokken in een netwerkverband rond het traject zodat best practices en uitdagingen gedeeld kunnen worden. Met dit dossier borgen en delen we het leerproces en de outputs van het hele netwerktraject.

Maar wat is inclusie?

In de tekst Inclusieve maatschappij beschrijven Sami Zemni en Joachim Ben Yakoub inclusief werken als: “een proces van systemische hervorming waarin veranderingen en wijzigingen in de inhoud, methoden, benaderingen, structuren en strategieën van bestaande collectieven, organisaties, diensten, instellingen – of van de samenleving in haar geheel – worden doorgevoerd om drempels te doorbreken, met een visie die iedereen, ongeacht de doelgroep, een rechtvaardige en participatieve ervaring en omgeving biedt. Iedereen wordt a priori als deel van een samenleving beschouwd.” (Ben Yakoub & Zemni, 2018).

GC De Platoo wil dat iedereen –  ongeacht klasse, gender, ras of etniciteit, leeftijd en mentale of fysieke gezondheid, … – ingesloten wordt in de verschillende deelaspecten van haar werking. Hiervoor staan ze stil bij hun visie op participatief werken (van ontkieming tot ruimte maken) en richten ze zich vooral op wie het recht op vrijetijdsparticipatie moeilijk of niet kan realiseren. In een 3 jarig traject wil GC De Platoo inspanningen doen om inclusie te verhogen en participatief werken te versterken in huis, zowel in haar dagelijkse werking als in haar aanbod.

In en uit huis

De Platoo is het gemeenschapscentrum van Koekelberg te Brussel. Je kan hen op drie plekken vinden: in een gerenoveerd herenhuis aan de Pantheonlaan voor het meer reguliere aanbod: cursussen, lezingen en kleine ontmoetingen. Er is een buurtkeuken op vrijdag en een naaiatelier, gerund door enkele vrouwen uit de buurt. In het Elizabethpark voor de deur vindt het jaarlijks festival Plazey plaats. Daarnaast trekt De Platoo sowieso graag de openbare ruimte in, om alvast de potentiële bereikbaarheid te verhogen. Op de Comeniussite in de Dapperenstraat kan je terecht voor een sportzaal, de Nederlandstalige bib én nog een deel van het aanbod van De Platoo: een mix van activiteiten, cursussen, muziek, theatervoorstellingen en film.

Om een inclusief gemeenschapscentrum te realiseren gaan we kijken naar verschillende factoren waarbinnen het aanbod gerealiseerd wordt. Kan De Platoo bijvoorbeeld nog beter inspelen op sociale en demografische ontwikkelingen en hoe kan de werking relevant zijn voor deze specifieke context? Is het huis een onmisbare schakel in het lokale weefsel? De Platoo informeert bewoners over het sociale en culturele leven in Koekelberg, maar wat is haar rol nog meer, kunnen we dat verdiepen en benoemen?

Welke machtsverhoudingen spelen er in de interne werking, hoe zit het met het referentiekader, weerspiegelt die de maatschappij? Welke groepen zijn ondervertegenwoordigd, welke zijn de uitsluitingsmechanismen, ...? We onderzoeken de vanzelfsprekendheden, ongeschreven regels, onze gewoontes, normen, omgangsvormen en taalgebruik. Is De Platoo werking toegankelijk, voelt iedereen zich welkom en hoe zorg je daarvoor?

De Platoo wil haar aanbod afstemmen op meer kwetsbare gebruikers en onzichtbare en zichtbare beperkingen ruimte geven. Wat heb je als gebruiker of als kunstenaar nodig om je je bij De Platoo thuis te voelen, om er je ding te kunnen doen? Welke voorwaarden zijn er nodig voor elkeen om te kunnen deelnemen aan de activiteiten? Welke returns zijn er voor de mensen die zich inzetten, voor vrijwilligers, voor de organisatie en bezoekers? De Platoo wil een huis zijn dat het doet met hen en door hen, niet enkel voor hen.

Een veelstemmig traject

Om het traject democratisch en veelstemmig uit te bouwen starten we vooral door gebruik te maken van de al aanwezige collectieve wijsheid. Door te werken met Deep Democracy (Hummus vzw), een methode voor inclusieve besluitvorming, zorgen we ervoor dat alle stemmen gehoord worden, dat anders gestemden niet uitgesloten worden en dat we iedereen aan boord houden. We werken één op één samen en ook met kleine en grote groepen om tot een gedeelde visie te komen.

Samen met de bestuursleden brachten we alvast het traject op gang door het in kaart brengen van de mensen die we wel al bereiken met de activiteiten van De Platoo. Het kijken naar de blinde vlekken en het bevragen van vanzelfsprekendheden leidde ons alvast tot de bedenking 'Kunnen of moeten we iedereen bereiken?'.

Doorheen verschillende sessies met de medewerkers zoeken we naar quick-win's uit reële cases om tot een huis charter voor een inclusieve werking te komen. Ook kunstenaars worden bevraagd naar voorwaarden om hun kunst te tonen.  En in dit gehele proces nemen we ook publiek, gebruikers, vrijwilligers, deelnemers en bewoners mee.

N22 (staat voor het netwerk van de 22 Brusselse gemeenschapscentra) wordt betrokken in een netwerkverband rond het traject zodat best practices en uitdagingen gedeeld kunnen worden.

De rol van Demos hierin is ontmoeting, samenwerking en netwerkvorming tussen de stakeholders bevorderen en het trajectproces begeleiden, borgen en de opgedane kennis delen met het bredere veld. De resultaten worden op het einde verzameld in een infographic met daarin de geleverde inspanningen en verworven resultaten. Onderaan deze pagina publiceren we af en toe links met inpiratie-bronnen, artikels en verslagen van bijeenkomsten en sessies.

Borging

  • Lees hier Platoo zomert in het park, 2023.
  • Lees hier het artikel van Tom Peeters in Bruzz: ‘Plazey heeft zich als festival aangepast aan de stedelijke evolutie’.
  • Lees hier het artikel 'Plazey, een toegankelijk festival'.